Helaas verloopt het met de borst voeden van je kindje niet voor iedereen vlekkeloos. Ook ik had de nodige problemen met borstvoeding; het deed me veel pijn, ik leek niet genoeg melk te hebben, het lukte me niet om uitsluitend moedermelk te kunnen geven en m’n dames raakten ook nog een aantal keer ontstoken.. Super balen, want ik wilde het zó graag (uitsluitend) aan m’n dochtertje geven. Daarom heb ik van alles geprobeerd tegen de pijn en om m’n melkproductie te verhogen. In deze blog deel ik mijn ervaring & tips.
Verschillende problemen met borstvoeding
Als er een bingokaart ‘problemen met borstvoeding’ zou zijn geweest, had ik denk ik wel een dikke vette bingo gehad..
| ✓ Baby, en mama, heeft moeite met aanhappen – CHECK ✓ Baby komt niet voldoende aan – CHECK ✓ Het drinken aan de borst doet veel pijn bij mama – CHECK ✓ Kolven levert bijna geen melk op – CHECK ✓ Productie wil niet voldoende omhoog – CHECK ✓ Onzekerheid bij mama of ze het wel goed doet – CHECK ✓ Angst om niet voldoende / lang genoeg moedermelk te kunnen geven – CHECK ✓ Ontstoken borst(en) – CHECK |
Kortom; borstvoeding geven was voor mij zeker geen groot feest. Toch wilde ik niets liever dan mijn meisje volledig voeden van mijn melk. Ik heb daarom van alles geprobeerd om van deze problemen met borstvoeding af te komen.
En ik wil jou ook niet ontmoedigen, maar juist een hart onder de riem steken ♥ Hopelijk heb je wat aan mijn hobbelige ervaring en tips!
♥ Een paar praktische oplossingen bij problemen met borstvoeding
– Lactatiekundige
Bij problemen met borstvoeding zou ik zo snel mogelijk contact opnemen met een goede en prettige lactatiekundige. Zij of hij kan dan met je meekijken waar het ‘mis’ loopt en met mogelijke oplossingen komen.
Lees je dit als je nog zwanger bent; kijk dan alvast eens rond bij welke persoon jij een goed gevoel hebt, zodat je weet bij wie je kunt aanbellen als het nodig blijkt.
Ik heb zelf namelijk ervaring met twee verschillende lactatiekundigen en heb tussen beide een groot verschil gemerkt. Onze positieve (online) ervaring met Stefan Kleintjes kwam helaas te laat om mijn problemen met borstvoeding nog écht recht te trekken, maar het was dus wel heel positief en heeft er zeker voor gezorgd dat we met goede moed door zijn gegaan. Voor de volgende keer staat hij dus onder m’n speeddial en wil ik je hem graag aanbevelen wanneer je zelf wat hulp kunt gebruiken ♥
– Tepelhoedje
Voor het aanhappen en de pijn heb ik een tijdje gevoed met een tepelhoedje; inderdaad een soort ‘hoedje’ die je over je tepels zet, waardoor je kind een duidelijker punt heeft om vast te happen.
– ‘Back-up melk’
Het is misschien niet wat je echt wilt, maar het kan wel rust geven om een ‘back-up melk’ in huis of achter de hand te hebben. Zodat je voor de time-being in ieder geval zeker weet dat je kindje genoeg binnenkrijgt, terwijl jij je problemen met borstvoeding butt-kickt.
Je kunt hiervoor natuurlijk poedermelk gebruiken, maar ook moedermelk van een vriendin of andere moeder. Via moedermelknetwerk.nl kun je in contact komen met moeders die melk beschikbaar stellen.
– Siliconen borstkolf en lekschalen/borstschelpen
Het helpt niet zozeer om je productie te verhogen, maar het kan wel een fijn gevoel geven om iedere kostbare druppel op te vangen. Zo lekte er bij mij gedurende de dag best wel wat melk uit m’n borsten, en vooral uit de andere borst als er gedronken werd. Om dit op te vangen – en later te kunnen geven aan m’n dochter – gebruikte ik borstschelpen / lekschalen en een siliconen borstkolf.
Gedurende de dag, of op momenten dat je borsten wat melk loslaten, kun je lekschalen / borstschelpen in je bh dragen, om zo die kostbare druppels op te vangen. Die anders in een (wasbaar) borstcompres zouden verdwijnen. Door de vorm van de borstschelpen hebben je (zere) tepels ook even geen last van schurende stof van je bh/kleren. Soms ook erg fijn!
Tijdens het voeden kun je bovendien gebruik maken van je toeschietreflex, door op je vrije borst een siliconen kolf te zetten. Want wanneer de melk eenmaal is begonnen te stromen, zuigt deze kolf als het ware vanzelf ook melk uit je baby-vrije borst. Dit draagt echter alleen bij aan (een beetje) extra melk; het stimuleert de melkproductie niet perse.
– Tepelverzorging
Wat mij betreft een must om in huis te hebben als je borstvoeding gaat geven: Medela Purelan Tepelzalf. Ik zou het omschrijven als een soort van lippencrème maar dan voor je pijnlijke tepels.
Deze (natuurlijke) zalf is gemaakt van Lanoline; vet uit de wol van schapen.
Het geeft je tepels elke keer als je het opsmeert weer even een fijne zachte beschermlaag, wat erg prettig is wanneer ze zo intensief worden ‘gebruikt’. Deze tepelzalf is dan ook heel geschikt om uit voorzorg al te gebruiken.
Daarnaast kreeg ik als (gouden) tip van de kraamverzorgster: Multi Mam Kompressen. Deze gebruik je wanneer je echt last hebt van je tepels, zoals bij tepelkloven maar ook wanneer je er ‘gewoon’ pijn aan hebt. Ze zijn alleen niet bedoeld om uit voorzorg te gebruiken, en je mag ze niet te lang op je borsten houden.
Je melkproductie verhogen, verschillende manieren
Maar hoe butt-kick je zo’n te lage productie dan? Om je melkproductie te verhogen zijn er verschillende manieren. Voor mijn gevoel heb ik zo’n beetje alles wel (behalve het nemen van Domperidom) uitgeprobeerd, dus hieronder een overzicht van mogelijkheden.
♥ Melkproductie verhogen – kolven
Wat ik nu begrijp is dat je borsten in de basis gewoonweg moeten wéten dat er een kindje gevoed moet worden én daarvoor regelmatig gestimuleerd moeten worden – om zo elke keer weer eraan herinnert te worden dat er melk gemaakt dient te worden.
(Bij)kolven is daarom een goede manier van melkproductie verhogen. Door nádat je kindje bij je heeft gedronken nog even te kolven, geef je je borsten een seintje dat er meer gemaakt mag worden. Als het goed gaat, zul je dan na een tijdje merken dat je kindje steeds meer uit je borst kan drinken – en je wellicht niet meer hoeft (bij) te kolven.
– Alternatief op kolven om je productie te verhogen
Als soort van alternatief van kolven kun je ook bij de apotheek dunne slangetjes halen, die je op je borst kunt bevestigen – met het ene uiteinde in het mondje van je kindje, en het andere uiteinde in een flesje/glas donor-/moedermelk. Je baby kan dan gewoon bij je aan de borst drinken, terwijl je zeker weet dat je kindje voldoende binnenkrijgt. Want de voeding komt (hoofdzakelijk) via het slangetje binnen. Maar door de drinkbewegingen worden je borsten wél gesignaleerd dat er melk gemaakt mag worden.
Persoonlijk vind ik dit een stuk prettiger dan kolven. Het is echter wel van belang dat je kindje goed aanhapt en goed drinkt, anders worden je borsten alsnog niet gestimuleerd.. Neem daarvoor contact op met een lactatiedeskundige om mee te kijken.
– Power kolven
Je kunt ook nog weer een stapje verder gaan qua kolven: power kolven. Power kolven is een heuse workout voor je borsten, waar je afwisselend 5 minuten beide borsten afkolft en vervolgens 5 minuten rust. Dit doe je om je borsten extra te stimuleren en benadrukken dat er gelieve méér melk geproduceerd wordt.
Dit heb ik een hele tijd in de avond gedaan en heb het als heel zwaar ervaren. Vooral omdat het bij mij geen resultaat gaf. Ik kan me voorstellen dat het wel een fijne manier is wanneer je er ook daadwerkelijke een stijgende productie-lijn door ziet. So you might give it a try :)
| Kolfapparaat-ervaring: ik heb vier verschillende kolfapparaten verbruikt over de tijd.. * De eerste kolf die ik kocht was een enkele; een kolfapparaat waar je één borst tegelijk kunt afkolven – gekocht toen ik nog zwanger was en geen idee had.. Dit wil je niet als je gaat kolven om je productie te verhogen. * In de eerste week kon ik daarom een professionele kolf van onze kraamhulp lenen; een Medela Symhony. Het was geen pretje en omdat het me allemaal vooral overkwam, heb ik er verder niet heel duidelijke herinneringen aan. * De derde kolf die ik gebruikte was de fijnste, een Philips Avent SCF334/31 Dubbele elektrische Borstkolf. Deze kolf had een siliconen inleg in de kolfschelpen, waardoor het net wat aangenamer voelt voor je borsten – die daar in en uit gezogen worden. Helaas is deze kolf niet meer leverbaar; de Philips Avent SCF397/11 lijkt vergelijkbaar met deze en staat op mijn wensenlijst voor baby nr. twee ♥ * De laatste vond ik minder prettig, een Medela Swing Maxi Flex Dubbel elektrische borstkolf. Deze kolf koos ik omdat het hetzelfde merk was als de kolf van de kraamhulp en ‘ie goede reviews had. Maar hij had harde borstschelpen, waardoor ik het heel onprettig ervoer hoe m’n tepels er in en er weer uit werden gezogen. De juiste maat van het schild was ook steeds een twijfelgeval, want te groot en te klein is beide niet goed. Alleen… welke is dan de juiste hè? Al is dat dan wel weer een voordeel; er zijn verschillende formaten/opzetstukken beschikbaar voor deze kolf. |
♥ Melkproductie verhogen – voeding
Er zijn verschillende voedingsmiddelen die bekend staan om een stimulerend effect te hebben op je melkproductie. Hoe dan ook kost het aanmaken van moedermelk je lichaam veel energie; het is daarom sowieso belangrijk voor jezelf – en je baby – om zelf voldoende, gezond en gevarieerd te eten. En niet te vergeten: om meer dan voldoende (water) te drinken.
Voeding die bekend staat op haar productie-stimulerende eigenschappen zijn (onder andere) de volgende:
– Beschuit met muisjes! (jeej!)
Funfact: de muisjes die we in Nederland trakteren wanneer er een kindje is geboren, staan symbool voor vruchtbaarheid. Wist je dat?
Bovendien zijn de muisjes gemaakt van anijs, wat een positieve invloed heeft op de moedermelk.
Mooie – en lekkere – traditie, toch? :)
– Mungbonen en taugé
Ook bij problemen met borstvoeding zijn mungbonen (onderdeel van) het antwoord ;) Deze boon is licht verteerbaar en tegelijkertijd super voedzaam. In huis halen en op tafel zetten dus!
Over mungbonen heb ik eerder een uitgebreide lofzang geschreven – en voor recepten kun je terecht in mijn mungbonen KOOKBOEK (e-book of hardcopy)! ♥
– Havermout
Ook havermout schijnt goed te zijn voor het aanmaken van moedermelk. Fijn, want je kunt er van alles mee maken. Door havermout fijn te malen, kun je het als havermeel vervangen in recepten waar (tarwe)meel in moet.
Behoefte aan snelle happen? Probeer dan eens Overnight Oats of havermoutpap voor ontbijt.
Meer tijd en zin in koekjes? Google dan eens naar ‘lactation cookies’ of ‘lactatie koekjes’.
– Venkelzaadjes en fenegriek
Over venkel zijn de meningen verdeeld, maar vanuit de ayurvedische mommy-to-be cursus die ik deed, kreeg ik venkelthee als dikke vette tip mee.
Van fenegriek kun je het beste supplementen nemen, want je moet er best wat van innemen voor het effect, maar bij de Aldi hebben ze super lekkere geitenkaas met fenegriekzaadjes. Dus die tip wilde ik je niet ontnemen :)
| Let op! Er zijn ook kruiden die je productie juist remmen. Pas daarom op met salie, munt en peterselie. |
– Shatavari
Ook van het (ayurvedische) kruid Shatavari wordt gezegd dat het de melkvorming bevordert. Een heerlijk me-time-drankje is dan ook Shatavarimelk.
Dit maak je gemakkelijk door een kopje (amandel)melk met een mejooldadel op te warmen. Pureer dit vervolgens met een schepje Shatavaripoeder, een snufje kaneel en een likje ghee, aaaand you’ve got yourself een super-borstvoedings-drankje!
Warme Shatavarimelk is sowieso fijn om te drinken wanneer je net moeder bent geworden. Shatavari werkt namelijk o.a. Vata-verlagend. Wat de Vata-verhogende bevalling helpt compenseren ♥
– Gerstemout, biergist en/of alcoholvrij bier
Vroeger dronk met donker bier om de melkproductie te verhogen, maar tegenwoordig weten we dat alcohol juist een remmend effect op je productie heeft – en slecht is voor je baby, die het via de melk binnen kan krijgen.
Gelukkig zijn er wel alternatieven met deze melk-stimulerende ingrediënten gerstemout en biergist. Van mijn verloskundige kreeg ik als tip het alcoholvrije moutdrankje Supermalt. Dit bevat gerstemout en is heel zoet, net zoals het donkere bier dat men vroeger dronk. En je kunt natuurlijk ook kiezen voor een ‘gewoon’ alcoholvrij (0,0!) biertje.
Let bij alcoholvrij bier wel op dat het echt NUL alcohol bevat en niet een klein restje wel. Als er 0,0 op staat, dan bevat het helemaal geen alcohol.
– Productie bevorderende supplementen
Kruiden die bekend staan om hun positieve werking op de melkproductie zijn fenegriek en gezegende distel, vooral in combinatie van elkaar.
Wil je het jezelf makkelijk maken, kies dan voor Boezemvriendjes; dit zijn capsules bestaande uit 70%fenegriek en 30% gezegende distel.
| Toen ik zelf naar deze kruiden op zoek was, heb ik ze als losse kruidensupplementen aangeschaft, omdat ik nog niet afwist van het bestaan van deze Boezemvriendjes, maar mocht ik deze keer weer problemen met borstvoeding krijgen, dan ga ik zeker voor deze capsules. |
♥ Andere manieren om je melkproductie te verhogen
– Oxytocine neusspray voor toeschietreflex
Bij mij dachten ze in eerste instantie dat m’n tekort melk wellicht lag aan (het ontbreken van) de toeschietreflex. Daar heb ik een neusspray Oxytocine voor gebruikt. Dit haalde voor mij helaas niet zo veel uit (en die toeschietreflex bleek ook niet het probleem).
| ! Achteraf heb ik best wel spijt dat ik de Oxytocine spray heb gebruikt, want er hangen ook de nodige risico’s aan het gebruik van synthetische oxytocine. Arjen Pasma schreef een boek over deze oxytocinebelasting; Knuffelhormoon met kartelrand. Ik wil je dus op het hart drukken dit niet zomaar te gebruiken ♥ |
– Domperidon – medicijn bij problemen met borstvoeding
Het medicijn Domperidon is eigenlijk een middel tegen oa. misselijkheid en maagklachten, maar blijkt ook de afgifte van het hormoon prolactine te stimuleren, wat nodig is voor het aanmaken van moedermelk. Daarom wordt het ook gebruikt bij problemen met borstvoeding – voor melkproductie verhogen.
| Zelf heb ik dit niet gebruikt, want het is een medicijn en (de meeste) medicijnen hebben bijwerkingen. En ik wilde dat* risico niet nemen. *google voor jezelf de bijwerkingen maar en overweeg & voel of je dat het waard vindt, of niet. |
– Etherische venkelolie
Wat ik verder nog wel heb gebruikt is etherische venkelolie (van DoTerra). Hiervan verdunde ik één druppel met gefractioneerde kokosolie en wreef dit direct NA – en drie uur vóór het opnieuw – voeden op m’n borsten (NIET op de tepels!). Of ik deed een druppeltje door een glaasje havermelk en dronk dat op.
Hiervan had ik wel het idee dat het wat deed, dus dit heb ik steeds ingezet wanneer ik dacht dat m’n productie er mee op zou houden.
| NB: ook bij het gebruik van etherische venkelolie moet je oplettend zijn en blijven. Ik heb begrepen dat je deze specifieke olie maar 10 dagen achter elkaar mag gebruiken, omdat het een fyto-oestrogeen is. Dus heb je interesse het te proberen, zoek dan contact met iemand die gespecialiseerd is in het gebruik van etherische oliën. |
♥ Ten slotte: je melkproductie verhogen door tot jezelf te komen
Dit heb ik (nog) niet zozeer ergens 1-op-1 gelezen of gehoord, maar dit is wel mijn ervaring. Zelf ben ik mezelf namelijk bijna twee jaar lang aardig voorbij gelopen, omdat ik zooo graag volledig borstvoeding wilde geven en vervolgens de geadviseerde twee jaar vol wilde houden. Pas toen ik een maand (of twee) voor m’n dochter 2 jaar werd besloot te stoppen met kolven (om m’n borsten maar te blijven stimuleren), viel er een druk van m’n schouders af én bleken m’n melkfabriekjes gewoon nog dik een jaar door te werken. (Hoera!)
Achteraf had ik deze stap veel eerder willen durven zetten. Maar ik was zo bang dat zodra ik stopte met proberen ((power)kolven, middeltjes nemen, enz), dat het direct helemaal over zou zijn met m’n moedermelk. En juist daardoor was het zo’n megagroot ding en zat er zoveel spanning op het onderwerp – en dus ook in m’n lijf. (Mede) waardoor – denk ik nu – de melk gewoon letterlijk niet kon stromen.
Wat ik daarbij ook steeds meer denk, is dat het (kunnen) geven van moedermelk ook samenhangt met hoe in touch je bent met je eigen natuur. Sinds ik moeder ben geworden, begin ik namelijk steeds meer het contact met mezelf en m’n eigen lichaam terug te krijgen. En daarmee groeien ook de natuurlijke ‘dingen’ zoals m’n moedergevoel en innerlijk weten steeds meer.
Om meer in touch met jezelf te komen, is het belangrijk om voldoende rust en tijd voor jezelf te nemen, om zo weer op te kunnen laden. En om naar de signalen van je lichaam te kunnen luisteren.
Het helpt mij in ieder geval nu al in dat ‘dingen’ meer flowen, dus ik hoop straks de melk bij baby twee ook :) Het blijft natuurlijk een work-in-proces, maar als ik terugkijk naar toen, is het al zoveel beter geworden. Ik heb er dus alle vertrouwen in ♥
Heel waardevol, dankjewel! Ondanks dat ik al veel tips kende toch weer wat nieuws geleerd. Ik ga er mee aan de slag!
Ha wat fijn om te horen! Succes & veel voed-geluk ♥