Met Ayurveda (w)eet je wat bij jóu past

Voor de cursus Foodjournalistiek mocht ik Rada Meursing van Rada’s Kookstudio interviewen. Heel tof, want zelf had ik eerder al een kookworkshop bij haar gevolgd en we hebben natuurlijk een gezamenlijke passie: Ayurveda en koken ♥ Het kon niet anders dan een interessant gesprek worden. En dat werd het ook! Lees mee en ontdek hoe Rada in de Ayurvedische keuken terecht kwam, wat gezond eten volgens haar is en waar je écht een keer gegeten moet hebben!

Interview met Rada Meursing van Rada’s Kookstudio

Wat is Ayurveda voor jou?

“Ayurveda is voor mij inzicht. Inzicht in jezelf, in de wetten van de natuur, maar ook in hoe je dingen kunt toepassen. Door kleine aanpassingen en toevoegingen aan je leven kun je je stapje-voor-stapje beter voelen. Oliemassages en dagelijks je tong reinigen zijn van die kleine dingen, waar je meteen van voelt hoe fijn het werkt.

Ayurveda is voor mij inzicht.

Daarnaast is Ayurveda een gedegen, eeuwenoude gezondheidsleer, met een prachtige manier van koken en eten erbij. Gerechten worden afgestemd op het seizoen en op hoe jij als persoon in elkaar zit; allemaal met als doel je beter te laten voelen. Zo eet je in herfst en winter meer verwarmende voeding en in de lente en de zomer eerder verkoelend. Tegengesteld aan de eigenschappen die de seizoenen met zich meebrengen dus. Dat is toch geweldig?!”

Hoe ben je in de Ayurvedische keuken beland?

“In 1975 kwam ik voor het eerst met de Vedische keuken in aanraking. Ik at toen bij de Hare Krishna beweging, die in die tijd altijd gratis maaltijden weggaf in Amsterdam. Ik was toen zelf kok in een van de eerste macrobiotische restaurants in Groningen en dacht dat ik wel kon koken. Maar toen at ik daar en was ik helemaal in shock! Ik dacht: WAUW, wat een smaken en wat IS dit? Het was totaal onherkenbaar en helemaal nieuw voor mij.

Wauw, wat is dit?!

Als vrijgevochten hippie ging ik het Hare Krishna kloosterleven in en kreeg daar de naam Aharada, wat betekent “iemand die voedsel aanbiedt”. Ik was best trots op die naam, maar vond het eigenlijk ook een beetje raar. De goeroe uit India die mij deze naam gaf, had mij immers nog nooit gezien en mijn leven als kok had ik achtergelaten.”

Maar de naam blijkt achteraf perfect te kloppen, toch?

“Twee maanden later werd het inderdaad duidelijk: na het uitvallen van de toenmalige kok werd ik van de een op de andere dag benoemd tot chef-kok van de Hare Krishna tempel in Amsterdam, waar ik in die tijd leefde. En dat terwijl ik geen idee had over de Vedische keuken en er in die tijd ook nog geen kookboeken waren. Ik moest alles zelf ontdekken en kreeg direct mijn vuurdoop: diezelfde dag kookte ik voor 50 man en een paar dagen later voor 100. Hoe die eerste maaltijden geworden zijn weet ik niet meer; ik heb wel een hoop geblokkeerd uit die tijd, haha.

Van de een op andere dag werd ik benoemd tot chef-kok van de Hare Krishna tempel in Amsterdam.

Uiteindelijk ben ik vijf jaar Vedisch chef-kok geweest in Amsterdam en later nog 10 jaar in de Belgische Ardennen. In die tijd heb ik helemaal leren koken volgens de Vedische keuken.

In die tijd maakte ik ook kennis met de Ayurveda, maar pas toen ik uit het klooster wegging, ben ik me er meer in gaan verdiepen en heb ik geleerd welke uitwerkingen de verschillende voedingsmiddelen hebben. Zo kwamen de principes van de Vedische keuken en de wijsheid van Ayurveda samen in mijn keuken.”

Dus er is een verschil tussen Vedisch en Ayurvedisch koken?

“De keukens lijken veel op elkaar, maar er is een verschil in toepassing. Beide gaan uit van het principe dat alles wat je eet invloed heeft op je bewustzijn. Zo maken sommige dingen die je eet je heel moe. Dit principe heet tamastisch. Andere voedingsmiddelen kunnen je enorm ‘heftig’ maken en verlangens opwekken; rajastisch noemt men dit. Maar er zijn ook etenswaren die je helder maken en rust in je hoofd brengen. Deze voeding is sattvisch.

De Vedische keuken maakt met name gebruik van sattvische voeding: alle verse groente, alles wat zon heeft gehad en honing. Tamastische voeding vertroebelt de geest te veel en wordt daarom niet gebruikt. Rajastische voeding wordt wel gebruikt, maar in beperkte mate. In de praktijk betekent dit 100% vegetarische maaltijden, zonder ui en knoflook.

De Ayurvedische keuken is meer weten wat een specifiek voedingsmiddel precies met je doet en wat je behoeftes zijn. Dit betekent dat er in bepaalde gevallen ook tamastische voeding nodig is. Bovendien mag je volgens Ayurveda gewoon alles eten, maar weet dat het invloed heeft op hoe je je erna voelt.
Zo zegt Ayurveda dan ook niet dat vlees eten niet mag. Maar realiseer je dus wel dat het heel zwaar verteerbaar is; vlees verlaat het lichaam pas weer na 72 uur! Een Ayurvedisch arts zal het ook niet adviseren, tenzij je ernstig verzwakt bent. In zo’n geval kan kippenbouillon eventueel worden ingezet als medicijn.”

Wat maakt Ayurvedisch eten zo bijzonder?

“De clue van Ayurvedisch eten is kruiden. Die doen op zoveel manieren iets. Je kunt met kruiden echt de hemel creëren, terwijl je verder gewoon eenvoudige ingrediënten gebruikt. Het hoeft helemaal niet moeilijk en ingewikkeld klaargemaakt te worden om smaakvol te zijn. Daarnaast maken de kruiden je eten makkelijker te verteren. Daardoor voel je je na de maaltijd veel lekkerder en voldaan. Het klopt gewoon zo met die kruiden!”

Hoe kijk jij naar de verschillende voedingstrends?

“Trends zijn hypes waar geld aan verdiend wordt. Bovendien: wanneer iets begint met “iedereen moet dit”, dan klòpt het al niet. Het is compleet het tegenovergestelde van Ayurveda, die kijkt naar een individu.

Zo denk ik niet dat raw food voor iedereen de oplossing is. Rauw eten is namelijk zwaarder te verteren en bevat veel lucht. Iemand met een sterk spijsverteringsvuur kan rauw eten een hele tijd goed verteren, maar een ander met een zwak spijsverteringsvuur kan de rauwe voeding helemaal niet aan. Degene met de zwakke spijsvertering kan het eten niet goed verteren en krijgt daardoor steeds meer lucht in zijn systeem. Dit kan uiteindelijk tot vervelende problemen leiden.

En ik ben helemaal voor de opkomst van meer plantaardig eten: we moeten onze dierlijke consumptie beperken, ook melkproducten. We gebruiken er veel te veel van en er gaat een heleboel ellende mee gepaard. Bovendien is vlees voor je eigen lijf eigenlijk niet te doen en brengt bovendien zoveel leed met zich mee; bij de dieren en in het milieu. Het is zo’n enorme verspilling.

We moeten onze dierlijke consumptie beperken, ook melkproducten.

Maar ik denk ook: een mens moet toch ook B12 binnen krijgen? Ik vind het een beetje raar om dat bij te slikken. Daarom is het dus toch belangrijk om íets van zuivel in je voeding te hebben.”

Welk advies zou jij geven om gezonder te eten?

“Het belangrijkste is denk ik dat je zelf goed blijft opletten en niet te fanatiek wordt in dingen. Want ik heb inmiddels ook wel geleerd dat de alarmbellen direct moeten gaan gillen zodra je denkt dat jij het weet en dat andere mensen het niet weten.

Blijf goed opletten en word niet te fanatiek.

Blijf voelen wat bij jou goed voelt en houd het maar lekker bij jezelf. Ik heb zelf bijvoorbeeld een tweelingzus die zich niet met Ayurveda bezighoudt. Daar deel ik mijn ervaring wel mee, maar ik dring haar geen ongevraagd advies op. Iedereen moet zijn eigen weg gaan.

Maar als ik dan toch een advies moet geven: ga (geleidelijk aan) vegetarisch eten. Begin met minderen en eet uiteindelijk helemaal geen vlees meer. Daarna zou ik zeggen ‘ga kruiden gebruiken’, want daarmee kun je goedkoop en zó lekker eten, dat je zelfs biologisch kunt koken.”

Waar vinden we een goed Ayurvedisch restaurant?

Er zijn nog geen Ayurvedische restaurants in Nederland. Helemaal Ayurvedisch koken in een restaurant zou sowieso erg lastig zijn, omdat je dan eigenlijk voor je gaat bestellen je pols moet (laten) lezen om te weten wat je op dat moment beter niet kunt eten. In je pols kun je namelijk precies voelen hoe het er op dat moment met je aan toe gaat. Heb je veel hitte in je systeem, dan kan de chef beter terughoudend zijn met de peper.

In Lelystad heb je overigens wel Het Vegetarische Restaurant, waar je bijna Ayurvedisch kunt eten. Al checken ze niet je pols en moet je zelf beslissen wat je wilt eten.

Verder komt de Indiase keuken er het dichtst bij in de buurt. Wil je een keer eten bij een puur vegetarisch Zuid-Indiaas restaurant, ga dan naar Saravanaa Bhavan in Amsterdam – op de hoek van de Van Woustraat en Stadhouderskade. Het is echt geweldig om daar te eten en de kaart biedt ruimte om je eigen Ayurvedische keuzes te maken: het is dus niet precies op jou afgestemd, maar er zijn genoeg verantwoorde gerechten.”

Wat wil je mensen via je workshops meegeven?

“Ayurvedisch koken is al zó lang m’n passie, die maar niet uitdooft. Het is daarom geweldig om ook buiten de kloostermuren koken als beroep te kunnen oefenen. De principes van de Vedische keuken hebben mij veel gebracht en pas ik nog steeds toe. Dat maakt mijn Ayurvedische kookworkshops ook anders dan die van anderen. Verder werk ik vaak samen met een Ayurvedisch therapeut, om ook een stuk Ayurvedische filosofie mee te geven. Niet iedereen die bij mijn workshops komt, kent Ayurveda namelijk. Maar wat mensen na zo’n kooksessie vooral meenemen is de ervaring hoe fantastisch het is om te koken en werken met kruiden. Prachtig!”

Koken en werken met kruiden is zo fantastisch!

Ook een Ayurvedische kookworkshop volgen?

Zoals je op onderstaande foto ziet hebben wij het prima naar onze zin gehad bij Rada’s Ayurvedische kookworkshop. Heb je ook interesse een keer een workshop bij haar te volgen, kijk dan op www.kookstudio.net voor meer informatie en data!