Eten volgens de Rapley methode trok een aantal jaar geleden al mijn aandacht; ik zag toen wekelijks dat mijn toen-nog-baby buurmeisje aanzienlijk meer lustte dan de gemiddelde volwassenen. Ze smùlde zelfs van groentes – wow! En ze deed dat zelfstandig. Zonder dat haar eten tot smurrie gepureerd was. Een genot om naar te kijken, wat ik later ook met mijn toekomstige spruit wilde beleven. Dus toen dat eenmaal zover was, kozen we voor de Kleintjes methode, wat in de basis op Rapley lijkt. In deze blog deel ik mijn enthousiasme over deze manier(en) van zelf leren eten met je ♥
Ga direct naar:
- Wanneer geef je je baby’s z’n eerste hapjes?
- Wanneer begin je met stukjes en zelf leren eten?
- De risico’s van te vroeg beginnen met vaste voeding
- Wat je van te voren wilt weten en overwegen – eventuele nadelen
- De voordelen van de Kleintjes of Rapley methode en mijn ervaring ermee
Of lees verder na de foto
Baby’s eerste hapjes – vanaf zes (!) maanden
Wanneer je baby leert eten volgens de Kleintjes Methode ‘mag je pas’ beginnen vanaf zes maanden. Dit verschilt met het advies van o.a. het consultatiebureau en de kant-en-klare potjes in de supermarkt. Dit lijkt in eerste instantie natuurlijk een dikke bummer, want je wilt je mini-foodie waarschijnlijk zo snel mogelijk mee laten smikkelen, maar de reden erachter vind ik persoonlijk logisch en te belangrijk om te negeren. En het is het wachten méér dan waard!
Waarom pas vanaf zes maanden?
De reden is eigenlijk heel simpel: de darmen van je kindje zijn er eerder nog niet klaar voor. Het duurt namelijk ongeveer een half jaar om het spijsverterings- en immuunsysteem van je baby te ontwikkelen en rijpen, zodat het klaar is om (langzaamaan) te gaan wennen aan ander eten dan (moeder)melk.
Er zijn dus ook mensen die zeggen dat je eerder moet beginnen en geven bijvoorbeeld als argument dat dit beter is i.v.m. (niet) ontwikkelen van allergieën. Ik ga hier niet alle redenen om toch voor zes maanden te beginnen debunken; daarvoor mag je lekker zelf het boek Eten voor de Kleintjes van Stefan Kleintjes lezen, daar staat alles uitgebreid en duidelijk in omschreven. (Liever digitaal lezen? Het e-book vind je hier)
Het mooie – vind ik – is dat je ook aan je kindje kunt zien wanneer hij er klaar voor is: hij kan dan zelf – of gesteund door kussens – rechtop blijven zitten. Zakt’ie nog als een pudding in elkaar? Dan even wachten met vaste voeding.
een stukje gekookte bloemkool en avocado voor de baby ♥ #babyseerstehapjes
Daarbij gaat de methode er van uit dat wanneer het kind het eten nog niet zelf kan vastpakken en naar z’n mond kan brengen, je beter nog even door kunt gaan met (moeder)melk. Wanneer de motoriek van het mondje, de hand-oog-coördinatie en de grove motoriek voldoende zijn ontwikkeld is dat een teken dat je kindje ander eten kan gaan verteren. Deze ontwikkelstap kun je zien als een natuurlijke bescherming voor z’n interne organen, die nog bezig zijn zichzelf te ontwikkelen.
“Maar m’n kind is er al écht klaar voor hoor…”
Oké, dan wil ik toch wel één argument (om voor zes maanden te beginnen) debunken: “Ja maar, mijn kind is er al écht klaar voor hoor!”
Uhuh, het is heel verleidelijk om de interesse van je oogappeltje in jouw eten te vertalen als dat hij klaar is voor vaste voeding. Ze kunnen zo’n beetje je eten van je bord wegkijken, je vork met gefixeerde ogen volgen en zelfs graaien naar jouw hapjes. Maar dit is (helaas) geen teken dat je kind er klaar voor is; het is ‘slechts’ een ontwikkelingsstap. Je kind observeert hoe anderen eten en wil dit gewoonweg nadoen om het ook te leren.
Steekt je baby trouwens sowieso niet álles in z’n mond? ;)
Baby stukjes leren eten: wanneer begin je hiermee?
Vaste voeding kun je het beste dus pas introduceren als je kind een half jaar oud is. Maar wanneer kan je baby dan vervolgens beginnen met stukjes leren eten?
Lees verder na de foto
Nou, simpel: als je de Rapley methode of Kleintjes methode volgt, dan leert je kind direct eten met stukjes. Niks geen gepureerde prutjes en geprakt fruit. Gewoon meteen het echte werk, uiteraard wel aangepast aan wat behapbaar is voor je kleine foodie. En gevaarlijke producten – zoals doperwtjes, bonen, tomaatjes, enz. – geprakt of in vieren gesneden.
En je kind mag het ook meteen zelluf doen; je baby mag zèlf leren eten door zèlf het eten van het bord te pakken en het zèlf naar z’n mond te brengen. Op eigen tempo ontdekken wat dat nou is; eten. Hoe het voelt, hoe het ruikt, hoe het proeft, wat je er allemaal mee kunt doen..
Pureren en voeren mág ook gewoon
Je kunt je baby leren eten met de Kleintjes of Rapley methode als uitgangspunt, en hierbij op bepaalde momenten ook de keuze maken voor een gepureerd of gevoerd hapje. Pureren en voeren is namelijk niet verboden ;)
Zo vond ik de eten-ontdekkingstocht zelf geweldig en liet onze dochter altijd ‘gewoon haar gang gaan’; lekker met de handjes uitpluizen wat er op het bord ligt en laten uitzoeken wat je daar allemaal mee kunt. De smeerboel is zo weer opgeruimd is mijn motto en ik vind het echt heerlijk om te zien hoe ze er van geniet.
Lees verder na de foto
Mijn vriend vond het in het begin prettiger (en sneller, haha) haar gewoon te voeren als ze pap of yoghurt at, dus werd ze soms ook gewoon gevoerd. Helemaal prima.
En ik werd na een paar maanden ook wel wat makkelijker en heb onze dochter dus ook wel eens een potje gepureerde groente en zakje fruit gegeven. Het gemak dient soms toch de mens, hè.
Risico’s van te vroeg beginnen: waarom je niet voor zes maanden moet beginnen met vaste voeding
Dan weer even terug naar de leeftijd om met bijvoeding te beginnen en de risico’s die te vroeg starten met zich meebrengen.
En geloof mij; ik wéét hoe graag je wilt beginnen met het eetavontuur van je kleintje! Zelf stond ik ook te popelen en vond de laatste dagen aftellen veeeeel te lang duren. Maar toch vond ik het dus belangrijk om hier niet aan toe te geven en braaf te wachten tot het spijsverterings- en immuunsysteem van mijn dochter er ook klaar voor waren.
Je baby te vroeg leren eten met ‘oefenhapjes’ heeft verschillende risico’s. Ik noem ze hieronder kort en verwijs je naar het boek Eten voor de Kleintjes van Stefan Kleintjes voor de achtergrondinformatie.
Dit zijn de risico’s van te vroeg starten met bijvoeding:
- Diarree;
- Ontwikkeling van schadelijke darmbacteriën, verstopping en andere darmgerelateerde problemen;
- Verhoogde kans op overgewicht en obesitas op latere leeftijd;
- Verstoorde zink- en/of ijzeropname;
- Groeivertraging in lengte en hoofdomtrek.
Lees dus voor meer informatie het boek Eten voor de Kleintjes, of kijk op de website, van Stefan Kleintjes waarin de risico's van te vroeg beginnen ook uitgebreid en duidelijk staan omschreven. (Liever digitaal lezen? Het e-book vind je hier)
Wat je tegen zou kunnen houden – eventuele nadelen
Zelf ben ik enthousiast en raad ik het iedere ouder aan om je op z’n minst in deze methode(s) te verdiepen en verder te kijken dan je op het CB wordt geadviseerd. Toch kan ik me ook voorstellen dat de volgende dingen je tegen kunnen staan.
– Het is niet mainstream
Zoals ik al een beetje hintte; de meeste consultatiebureaus adviseren te beginnen bij vier maanden en mikken erop dat je kind bij 12 maanden met de pot mee kan eten. Dit is een totaal andere benadering dan die van de Kleintjes Methode, die veel meer uitgaat van het (volgen van het) kind en het eerste jaar echt ziet als oefenjaar. Je moet dus wel een beetje stevig in je schoenen staan of je in ieder geval voorbereiden op andere meningen en ongewenste adviezen. Maar dat moet je eigenlijk sowieso als je ouder wordt/bent..
– Het geeft rotzooi
De kans dat je kind van de borst/fles direct netjes met mes en vork kan eten is uiterst klein, dus je kunt rekenen op ongecontroleerde bewegingen en een hoop geknoei. In het begin poets je na het eten eigenlijk standaard de grond en tafel, soms ook de groenteresten uit het haar van je kind.
Persoonlijk denk ik ‘het is zo opgeruimd’ én je kunt e.e.a. aan voorzorgsmaatregelen treffen om het boenen gemakkelijker te maken. Zie de tips hieronder.
Wat ik me overigens ook afvraag is of je het geknoei anders (als je het op de ‘gewone manier’ aanpakt) niet gewoon een paar maanden uitstelt. Want kinderen die gevoerd worden en daarna zelf leren eten, eten toch ook niet ineens netjes zonder te knoeien?
Tips om de rotzooi te beperken
- Gebruik sowieso een slap met (stevige) opvangbak eraan. Bijvoorbeeld deze van siliconen (= extra makkelijk schoonmaken!)
- Trek je kind een ‘regenjasje’ aan (oké, zo noemen wij het.. noem het in de winkel maar een slab met lange mouwen) – Tip: ga hiervoor naar de Zeeman of Ikea.
- Leg een stuk zeil op de vloer onder de kinderstoel om het eten op te vangen.
- Een kussentje of andere bekleding lijkt natuurlijk heel mooi, maar is behoorlijk irritant om schoon te maken. Kies daarom voor een (kale) houten of plastic stoel.
- Gebruik een Stokke Tafelblad; deze plak je met zuignappen vast aan de tafel en vangt een groot deel van het geknoei op.
- Je hebt ook borden met zuignap, of met anti-slip eronder. Onze dochter peutert het er nu zo vanaf, maar in het begin was het zeker handig! En nu trouwens nog steeds wel, want hij glijdt niet meteen mee als ze met d’r lepel aan het wroeten is.
– Angst voor verslikken, kokhalsen en stikken
Pfoe, ik snap je angst hoor, dat had ik zelf ook. Wat mij heel veel rust gaf is de uitleg uit het boek dat kindjes onder de één een sterke kokhalsreflex hebben en dat die in het begin voor in de mond zit, en naar mate het eten beter gaat, meer naar achter ‘schuift’. Dit klinkt misschien niet meteen als reclame, maar waarschijnlijk wel als je weet dat deze eng-uitziende reflex je kind juist beschèrmt tegen verslikken. En wist je dat je je gemakkelijker in een vloeistof verslikt dan in een stuk vast eten?
Lees verder na onderstaand filmpje
Wat ik ook erg prettig vind om te weten: over het algemeen redt je kindje zichzelf wel als hij veel geluid maakt en rood aanloopt. Het ziet er als ouder zijnde heel onprettig uit en je bent geneigd in te grijpen, maar het is beter om je kind het zelf op te laten lossen. Grote kans dat dat wat er net uit kwam vervolgens weer in de mond gestopt wordt voor de volgende poging.
Blijft je kind echter stil, lijkt er geen lucht meer in en uit te kunnen en/of loopt hij blauw aan, grijp dan wel direct in.
In nu 15 maanden hebben we één keer gehad dat ze zich verslikte en we haar moesten helpen, voor de rest is het altijd goed gegaan. Uiteraard is het heel erg schrikken als het gebeurd, maar blijf rustig en zorg dat je weet wat je moet doen.
De voordelen van de Kleintjes methode & mijn ervaring ermee
Persoonlijk vind ik het sinds m’n dochter haar eerste hap nam één groot feest. En als bonus gingen we rond de tijd van haar eerste happen ook voor het eerst met z’n drietjes op vakantie en zaten we dus als echt gezinnetje samen aan tafel te smikkelen. Een heel bijzondere ervaring.
volgens de Kleintjes Methode ♥ Omdat de stoel wel erg groot was, stond er een rugtas achter haar.
Dat is ook één van de uitgangspunten van de Kleintjes methode: je eet met z’n alle aan tafel en houdt het ontspannen. Niks moet in het begin; het is echt een kwestie van eten leren kennen en letterlijk leren eten. We hebben haar bijvoorbeeld ook altijd met haar handen laten eten en er al vrij snel een lepel bij gelegd. In het begin at ze dan met het eten in haar ene hand en in haar andere hand hield ze de lepel. Tot ze het net voor haar eerste verjaardag opeens doorhad en het fantastisch vond om álles met babyvork en -lepel te eten en op te pakken. Haha.
Waarom de Kleintjes methode ipv Rapley?
We hebben dus gekozen voor de Kleintjes methode. In eerste instantie was ik alleen bekend met Rapley, maar een vriendin met een vijf maanden ouder zoontje wees me op de methode van Stefan Kleintjes. Na het lezen van het boek Eten voor de Kleintjes wist ik veel meer over je kind leren eten en was ik overtuigd van deze methode. Ik moet er wel bij zeggen: bij mijn weten is er geen Nederlandstalig boek om je in de Rapley methode te verdiepen, dus dat heeft ook meegespeeld met de keuze. Je kunt je wel inlezen in het Engels boek Baby-Led Weaning van Gill Rapley.
De voordelen van je baby leren eten met de Kleintjes Methode op een rijtje:
- De regie ligt bij je kind; dit heeft weer een positief effect op z’n zelfvertrouwen (later);
- Baby’s weten – in tegenstelling tot de meeste volwassenen – perfect wat en hoeveel ze moeten eten – mits je voldoende variatie in gezonde producten voorschotelt. Met deze methode blijft je kind naar z’n lichaam luisteren;
- Je kind oefent met eten én met vastpakken van dingen;
- Eten is leuk als je het ongedwongen kunt ontdekken en er geen druk achter zit om iets te moeten eten; je kind wil uit zichzelf eten en minder snel weigeren te eten als strijdmiddel;
- Als het goed is wordt je kind een ‘betere’ eter en lust het uiteindelijk meer (groente en puur eten);
- Die suiker-cravings die jij wellicht hebt, geef je je kind niet meteen mee, want de eerste drie jaar krijgt hij geen suiker – ook geen ‘gezonde’ varianten.
Ook fijn; beide methodes hebben ook een kookboek;
- Het The Baby-led Weaning Cookbook kookboek (Rapley methode)
Ook je kind meteen zelf laten eten?
Overweeg jij ook om de Kleintjes of Rapley methode te gaan doen? Of heb je dit al gedaan? Geef een reactie onder dit bericht! ♥